Obowiązująca od dnia 23 sierpnia 2013 r. ustawa o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności dostosowuje regulacje dotyczące wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych do wymagań określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającym zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającym dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz. U. L 88 z 4.4.2011, str. 5).
Do najważniejszych zmian wprowadzonych ww. ustawą należą:
- dostosowanie zakresu przedmiotowego ustawy o wyrobach budowlanych do rozporządzenia Nr 305/2011 – ustawa ta określa zasady wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku krajowym wyrobów budowlanych, zasady kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub udostępnionych na rynku oraz określa właściwość organów w zakresie wykonywania zadań administracyjnych i obowiązków wynikających z rozporządzenia Nr 305/2011 (art. 1 ust.1 ustawy),
- dostosowanie definicji zawartych w ustawie o wyrobach budowlanych do rozporządzenia Nr 305/2011 – tj. definicji wyrobu budowlanego, sprzedawcy i wprowadzenia do obrotu poprzez odesłanie do odpowiednich przepisów rozporządzenia Nr 305/2011 (art. 2 pkt 1, 7 i 10 ustawy),
- uwzględnienie odpowiedniego stosowania określonych przepisów ustawy o systemie oceny zgodności – tj. jej rozdziału 3 (dotyczącego akredytacji, autoryzacji i notyfikacji) oraz art. 38-39b, art. 40l, art. 40m, art. 43a, art. 43b i art. 44 (dotyczących systemu kontroli wyrobów) – w zakresie akredytacji, autoryzacji i notyfikacji jednostek uczestniczących w procesie oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych oraz kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu i udostępnionych na rynku (art. 1 ust. 2 ustawy),
- dostosowanie przepisów art. 5 ustawy o wyrobach budowlanych do rozporządzenia Nr 305/2011 poprzez:
- ustanowienie obowiązku wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych objętych normami zharmonizowanymi lub zgodnych z wydanymi dla nich europejskimi ocenami technicznymi zgodnie z rozporządzeniem Nr 305/2011, tj. w ramach tzw. systemu europejskiego (oznakowanie CE),
- utrzymanie zasad wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych w tzw. systemie krajowym (oznakowanie znakiem budowlanym) – z wyłączeniem wyrobów budowlanych objętych normami zharmonizowanymi lub zgodnych z wydanymi dla nich europejskimi ocenami technicznymi, podlegających obowiązkowi oznakowania CE – mogą one zostać oznakowane znakiem budowlanym, jeżeli producent, mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego upoważniony przedstawiciel, dokonał oceny zgodności i wydał na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową deklarację zgodności z Polską Normą wyrobu albo aprobatą techniczną,
- wprowadzenie obowiązku przekazywania wraz z wyrobem nieobjętym zakresem przedmiotowym zharmonizowanych specyfikacji technicznych legalnie wprowadzonym do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (lub państwie członkowskim EFTA stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym), a udostępnionym na rynku krajowym – zgodnie z zasadą wzajemnego uznawania – informacji o jego właściwościach użytkowych oznaczonych zgodnie z przepisami państwa, w którym wyrób został wprowadzony do obrotu, instrukcji stosowania i obsługi oraz informacji dotyczących zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa, jakie wyrób ten stwarza podczas stosowania i użytkowania,
- wyznaczenie Polskiego Centrum Akredytacji jako jednostki właściwej w zakresie oceny i monitorowania jednostek notyfikowanych (art. 6a ustawy),
- ustanowienie ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa jako organu właściwego w zakresie wyznaczania jednostek oceny technicznej (JOT) oraz monitorowania ich działania i kompetencji – przy jednoczesnym określeniu procedury wyznaczania JOT, co następuje w drodze decyzji wydawanej na wniosek instytutu badawczego (art. 6b ust. 1 ustawy),
- włączenie do zadań GINB prowadzenia punktu kontaktowego do spraw wyrobów budowlanych, o którym mowa w art. 10 rozporządzenia Nr 305/2011 (art. 14 ust. 1 pkt 7), realizującego zadania m.in. z zakresu dostarczanie informacji o przepisach obowiązujących na terytorium państwa członkowskiego mających na celu spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych mających zastosowanie do zamierzonego zastosowania każdego wyrobu budowlanego (art. 14 ust. pkt 7 ustawy),
- ustanowienie przepisów przejściowych, zgodnie z którymi:
- wyroby budowlane dopuszczone do jednostkowego zastosowania, dla których przed dniem 1 lipca 2013 r. została wykonana indywidualna dokumentacja techniczna, opisana w art. 10 ust. 2 ustawy, i które od dnia 1 lipca 2013 r. będą objęte obowiązkiem sporządzania deklaracji właściwości użytkowych oraz obowiązkiem oznakowania CE, mogą być zastosowane w obiekcie, dla którego zostały przeznaczone, na zasadach dotychczasowych,
- do kontroli wyrobów budowlanych i postępowań administracyjnych w sprawach wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu zgodnie z art. 66 ust. 1 rozporządzenia Nr 305/2011 stosuje się przepisy dotychczasowe. W myśl art. 66 ust. 1 rozporządzenia Nr 305/2011 wyroby budowlane wprowadzone do obrotu zgodnie z dyrektywą 98/106/EWG przed dniem 1 lipca 2013 r. uznaje się za zgodne z tym rozporządzeniem,
- do kontroli wyrobów budowlanych i postępowań administracyjnych w sprawach wyrobów budowlanych wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności stosuje się przepisy dotychczasowe,
- dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 8 ust. 6 ustawy o wyrobach budowlanych – tj. rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041 z późn. zm.) – zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 8 ust. 6 ustawy o wyrobach budowlanych w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności, jednak nie dłużej niż przez okres 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ww. ustawy.
Jednocześnie prowadzone są prace nad dalszym dostosowywaniem przepisów ustawy o wyrobach budowlanych,odnoszących się do zasad wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych w tzw. systemie krajowym (oznakowanie znakiem budowlanym), do rozporządzenia Nr 305/2011 w celu ujednolicenia ich z systemem europejskim.
Opracowanow Departamencie Wyrobów Budowlanych GUNB